კვირა, 28.04.2024, 15:22

მოგესალმები სტუმარი

მთავარი | რეგისტრაცია | შესვლა | RSS
Мой сайт

ააბრუნა წისქვილი - დაიწყო დაუსრულებელი ლაპარაკი.

აბუჩად აგდება - აგდება, უპატივცემლობა, შეურაცხყოფა, გამასხარავება.

„დაუპატიჟებელ სტუმარს აბუჩი ჰქვია“ (ანდაზა).

ადამის ჟამის, ადამის ხნისა - ძველისძველი, დიდი ხნისა.

ადამი ბიბლიის „დაბადების“ თავის მიხედვით, ქვეყნად გაჩენილი ადამიანის სახელია. დღეს, როცა გვინდა ვინმეს ხნოვანება, ღრმად მოხუცებულობა ან რაიმეს მეტისმეტი სიძველე აღვნიშნოთ, ვამბობთ, ადამის ჟამისა ან ხნისა არისო.

ათასი ქისა მარჩილი - ბევრი, აურაცხელი ფული, უთვალავი სიმდიდრე.

მარჩილი ძველებური ქართული ფული იყო, უდრიდა ქართულსავე ვერცხლის სამ აბაზს. ფული ძველად ქსოვილისგან შეკერილ ქისებში (მომცრო პარკებში) ედოთ. როცა უნდოდათ რომელიმე ნივთის დიდი ღირებულება გამოეხატათ, იტყოდნენ, ამას ათას ქისა მარჩილად ვერ მოგცემო.

აირია მონასტერი - წესი დაირღვა, არეულობაა, უმცროსი უფროსს აღარ ემორჩი ... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 1650 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009 | კომენტარი (0)


 

ჩვენ ხშირად ვხმარობთ ან გვესმის სხვადახვა გამოთქმები, რომელთა წარმოშობა ბევრმა არ იცის. ეს ხატოვანი სიტყვა-თქმანი სხარტულობისა და სიმახვილის გამო გავრცელებულია მთელ მსოფლიოში. ქვემოთ წარმოდგენილი სიტყვები და გამოთქმები სხვადასხვა წყაროებიდანაა ამოკრეფილი: ბერძნულ-რომაული მითოლოგიიდან და ლიტერატურიდან, ბიბლიიდან და სხვ. აქ წარმოდგენილია მხოლოდ ის სიტყვები და გამოთქმები, რომლებიც დროთა განმავლობაში დამკვიდრდა ქართულ მეტყველებაში.

 

ავგიასის თავლა - წლობით დაგროვებული სიბინძურე, უსუფთაობა, რომელიც უნდა გაიწმინდოს

საბერძნეთის მეფეს ავგიასს თავისი თავლა უყურადღებოდ ჰქონდა მიტოვებული. გმირს ჰერაკლეს დაეკისრა ამ საშინლად გაბინძურებული თავლის გაწმენდა. ჰერაკლემ მართლაც გაწმინდა ეს თავლა. მან მდინარე გაიყვანა თავლაზე და ტალღებმა გადარეცხეს სიბინძურე.

 

აი, სად ყოფილა ძაღლის თავი დამარხული - ამ გამოთქმას ხმარობენ მაშინ, როცა რამეს დიდხანს ეძებენ და იპოვიან

პოლო ... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 1884 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009 | კომენტარი (0)



ნანახია: 3026 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009 | კომენტარი (3)

იყო და არა იყო რა, იყო ერთი გვრიტი, ცხოვრობდა თავისთვის ერთ ხეზე, იდგამდა ბუდეს, ჩეკდა ბარტყებს და მზრუნველადაც უვლიდა, - ადრე დილიდან მზის ჩასვლამდე ფრთებჩაუკრეფლად დაფრინავდა და შვილებს საზრდოს უზიდავდა. საღამოობით დაღლილ-დაქანცული, მაგრამ ბედნიერი, ჩამოჯდებოდა ბუდის გვერდით და მიდამოს ნელი გვრინით ატკბობდა.

ერთხელაც ბარტყებისათვის საჭმლის საშოვნელად შორს მოუხდა გაფრენა და ბუდეს დიდი ხნით მოშორდა. ერთმა გლეხმა ამით ისარგებლა, ამოსხა ბუდიდან გვრიტის პაწაწინა ბარტყები და შინ წაიყვანა.

დაბრუნდა გვრიტი შორეული მოგზაურობიდან და საზრდოც - ჭიაღუა და მსუქანი მატლები - ბლომად მოიტანა, მაგრამ სადღა არიან ბარტყები? ­ ბუდე ცარიელი დახვდა. დაღონდა გვრიტი, ბუდის გევრდით ფრთებჩამოყრილი ჩამოჯდა და მწარედ ატირდა.

ტირილით რომ გული მოიოხა, ადგა და შვილების საძებნელად წავიდა. ცოტა გზა რომ გაიარა, წინ მამალი შემოხვდა და ჰკითხა:

... კითხვის გაგრძელება »

ნანახია: 1339 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009 | კომენტარი (0)

მეგობარი ამქვეყნად ყველას სჭირდება – კაცსაც, პირუტყვსაც, ნადირ-ფრინველსაც და პაწაწინა არსებას – მწერსაც. ჰოდა, ერთხელ ერთი რწყილი და ჭიანჭველა დაძმობილდნენ და გაუდგნენ გზას ერთად. იარეს ბედნიერად, გადალახეს ბევრი მთა, ბევრი მინდორი და ბოლოს ერთ მოზრდილ რუს მიადგნენ. რწყილმა უთხრა ჭიანჭველას:

- მე გადავხტები და შენ რას იზამო?

- მეც გადმოვხტებიო, - მიუგო ჭიანჭველამ.

რწყილმა ისკუპა და გადახტა. ისკუპა ჭიანჭველამაც და შუა წყალში კი მოადინა ტყაპანი. წაიღო წყალმა ჭიანჭველა, ხედავს, საშველი აღარ არის და რწყილს შეეხვეწა:

- ძმობილო, მიშველე რამე, ნუ დამახრჩობო.

რწყილს თვითონ შველა არაფრით შეეძლო, ამიტომ ახტა, დახტა, მივიდა ღორთან და შეეხვეწა:

- ღორო, მომეც ჯაგარი,
დავგრეხ თოკსა-ბაწარსა,
ჩავუგდებ და ამოვიყვან
ჩემს ძმობილ ჭიანჭველასა.

ღორმა ყურადღებით მოუსმინა და უთხრა:

- შენ რომ ჩემთვის რკო არ მოგიტანიაო?

რწყილი ისევ ახტა, დახტა, მივიდა მუხასთან და სთხოვა:

< ... კითხვის გაგრძელება »
ნანახია: 1256 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009 | კომენტარი (0)

ერთი მოხუცებული კაცი ვენახს რწყავდა თან ღვინოს შეექცეოდა. აიღო სავსე ჩარექა, ცერი ყურში გაუყარა და თავისი თავი ასე დალოცა: ღმერთო, დამასწარ მრავალ ამ დროს. ამ ხნის კაცი ვარ, ჯერ თავი ჩემთვის არავის გაუტეხნია და ნურც მივალ იმ ზომამდის, რომ ვინმემ გამიტეხოსო.
ერთი ჯეელი ბიჭი ყურს უგდებდა მოხუცის ლოცვას. აიღო თოხი და წყალი თავის ვენახს მიუგდო. რა წყალი შეუწყდა მოხუცს, გაჯავრებული წყლის სათავისაკენ გაეშურა. სათავეში თოხით ხელში ვიღაც ყმაწვილი დაინახა, რომელსაც წყალი თავის ვენახში გადაეგდო, მოხუცი შეეკითხა:
- რატომ გადამიგდე წყალიო?
ახალგაზრდამ უთხრა:
- ჩემი ჯერიაო.
- რათა კაცო, ჩემი ჯერი არ არიო?
- შენი ჯერი იყო. მაგრამ მე უნდა მოვრწყა ახლა.
მოხუცმა რა შეატყო ახალგაზრდას - შარზეაო, უთხრა:
- კარგი და დღეს შენ მორწყე, შვილო, ხვალ კი მე მოვრწყავო!
ახალგაზრდამ უთხრა:
- ხვალაც მე მინდაო.
- კარგი და რაკი ხვალაც შენ გინდა, მე კიდევ ზეგ მოვრწყავ.
- არა, ზეგაც მე მინდა.
- კარგი და რაკი ზეგაც შენ გინდა, მაზეგ მე ... კითხვის გაგრძელება »
ნანახია: 1142 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009 | კომენტარი (0)

ქართული ზეპირსიტყვიერება ერთ-ერთი უძველესი და უმდიდრესი ხალხური შემოქმედებაა. საუკუნეებს გაუძლეს და ჩვენს დრომდე მოაღწიეს წინაქრისტიანულმა, წარმართობისდროინდელმა ქართულმა მითებმა: ამირანის, კომპალას, პირქუშის, სამზევარისა და სხვათა სახით.

დიდი ხნის წინათ იხსენიებენ ქართული წერილობითი წყაროები ზღაპარს, მას არაეთგზის ვხვდებით აგრეთვე ძველ ქართუილ მწერლობაში. უნდა აღინიშნოს, რომ ამ ჟანრის მნიშვნელობა ძირითადად დღესაც იგივეა რაც მას უძველეს წარსულში ჰქონია.

ჩვენს წინაპრებს ზღაპარი ესმოდათ, როგორც ფანტაზიის მეშვეობით შექმნილი, მოგონილი ამბავი და მას ყოველთვის სინამდვილის საპიპრისპირო მნიშვნელობით ხმარობდნენ: ერთ ძველ ნაწერში ვკითხულობთ: ,,არა ვითარცა ტყუილსა და ზღაპარსა, არამედ ჭეშმარიტსა ხილულსა ვიტყვ“. ე. ი. ის ამბავი რაც ხილულია, თვალით დანახულია, ზღაპარი არ არის.

სულხან-საბა ორბელიანის განმარტებითაც ზღაპარი ,, არს მოგონებულ ტყუილი ამბავად შემჭევრებული და არა ქმნილი მყოფობით“, ე. ი. ზღაპარი მოგონილია და არა ნამდვილად მომხდარი ამბავი.
ნანახია: 1077 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009

ზღაპარი ხალხური სიბრძნის ერთ-ერთი ყველაზე უფრო ძველი და პოპულარული ჟანრია. იგი ძალიან დიდი ხნის წინათ ზეპირად შეუქმნიათ ჩვენს წინაპრებს. ზეპირად იმიტომ, რომ იმ დროს, როდესაც ეს ზღაპრები იქმნებოდა, ჯერ კიდევ არ იცოდნენ ასოების წერა. შემდეგ კი ამ ზეპირად მონათხრობს ხალხი მოსნენით იმახსოვრებდა და კვლავ ზეპირად გადასცემდა შთამომავლობას. მრავალი ასეული წლის განმავლობაში ეს ზეპირი ფანტასტიკური მოთხრობები ასე გადადიოდა კუთხიდან კუთხეში და თაობიდან თაობაზე.

განსაკუთრებით დიდი იყო ზღაპრის დანიშნულება მანამ, სანამ ხალხი დამწერლობას განავითარებდა. მაგრამ არც დამწერლობას და არც წიგნს ზღაპარი არ მოუსპია. იგი მწერლობის მხარდამხარ ვითარდებოდა და ვრცელდბოდა, რადგან მას თავისი ფუნქცია და ტრადიცია ჰქონდა.

ასე მოაღწია ზღაპარმა იმ უხსოვარი დროიდან ჩვენამდე. ცხადია, მას თავისი უძველესი სახე უცვლელად არ შერჩენია; იგი განვითარებადი საზოგადოების თანამგზავრი იყო და მასთან ერთად თვითონაც ვითარდებოდა. საზოგადოების შესაბამისად იცვლებოდა ზღაპრეის მოყივები და იდეები, იხვეწებოდა ფორმა და ბოლოს იგი მ ... კითხვის გაგრძელება »
მიმაგრება: სურათი 1
ნანახია: 1128 | დაამატა: jiji_montana | თარიღი: 26.06.2009

« 1 2 3 4 5
შესვლის ფორმა
არჩევანი
ძებნა
კალენდარი
«  აპრილი 2024  »
ორსამოთხხუთპარშაბკვ
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930
საიტის მეგობრები
ჩანაწერების არქივი
ჩვენი გამოკითხვა
გეხმარებათ თუ არა ბავშვის აგზრდაში?
სულ პასუხი: 42
სტატისტიკა
Copyright MyCorp © 2024
Create a free website with uCoz